Τα παιδιά μαθαίνουν σκάκι. Ζωγραφίζουν. Διαβάζουν περιοδικά. Παίζουν
μουσική. Ασχολούνται με τον αθλητισμό. Διαβάζουν εξωσχολικά βιβλία. Από
πού γεννήθηκαν τα ερεθίσματα; Ποιος τα παρακίνησε; Ποιος τους άνοιξε τον
δρόμο; Η οικογένεια ανοίγει τους δρόμους και το σχολείο λειτουργεί
ενισχυτικά για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας των μαθητών του, με τα
ιδιωτικά σχολεία να έχουν -σε γενικές γραμμές- το προβάδισμα έναντι των
δημοσίων. Είναι ενδεικτικό ότι οι μαθητές του ιδιωτικού σχολείου έχουν,
κατά 1,8 μονάδες, καλύτερες βαθμολογίες σε σχέση με τους συνομηλίκους
τους που φοιτούν σε δημόσιο σχολείο. Επίσης, ενδιαφέρον είναι ότι όσα
παιδιά συμμετέχουν σε κάποια καλλιτεχνική δραστηριότητα -και κυρίως
σχετική με τη μουσική- έχουν καλύτερες επιδόσεις από τους συνομηλίκους
τους που δεν το κάνουν.
«Το παιδί παίρνει τα πρώτα ερεθίσματα από την οικογένεια. Οχι με τη
μορφή υπόδειξης αλλά παραδείγματος. Χαρακτηριστικά, το παιδί
εξοικειώνεται με το εξωσχολικό διάβασμα όταν κοιτά τον μπαμπά και τη
μαμά στις ελεύθερές τους ώρες να διαβάζουν ένα βιβλίο. Οι εκπαιδευτικοί
στο σχολείο μπορούν να παρακινήσουν τους μαθητές. Μπορούμε, ίσως, να
διακρίνουμε κάποια κλίση τους και να την αναδείξουμε», λέει στην «Κ»
εκπαιδευτικός σε ιδιωτικό σχολείο.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από την έρευνα με τίτλο «Σχολική επίδοση
και κοινωνική προέλευση: η περίπτωση ενός ιδιωτικού και ενός δημόσιου
γυμνασίου» (εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη) του εκπαιδευτικού κ. Νίκου
Κολίτση, ο οποίος μελέτησε τις επιδόσεις, τα ενδιαφέροντα, αλλά και το
οικογενειακό προφίλ μαθητών από ένα ιδιωτικό και ένα δημόσιο γυμνάσιο.
Κοινωνικό επίπεδο
Ενδεικτικά, οι μαθητές που φοιτούσαν στο ιδιωτικό σχολείο
συγκέντρωσαν μέσο όρο βαθμολογίας 18,24, ενώ οι μαθητές από το δημόσιο
είχαν μέσο όρο βαθμολογίας 16,44. Σύμφωνα με την έρευνα, τόσο το
κοινωνικό όσο και το μορφωτικό επίπεδο του πατέρα και της μητέρας
σχετίζονται σημαντικά με την επίδοση των μαθητών. Οσο υψηλότερο είναι το
μορφωτικό και κοινωνικό επίπεδο της οικογένειας τόσο καλύτερες είναι οι
μέσες σχολικές επιδόσεις.
Από την άλλη, ορισμένες διαφοροποιήσεις στη συμπεριφορά των μαθητών
του ιδιωτικού και του δημόσιου σχολείου έχουν πρωτίστως ποιοτικό
αποτύπωμα. Αυτό καταδεικνύεται κυρίως από τις ασχολίες των παιδιών στον
ελεύθερό τους χρόνο. Τόσο οι μαθητές του δημόσιου όσο και εκείνοι του
ιδιωτικού σχολείου επιλέγουν -με μικρές ποσοστιαία αποκλίσεις- τον
αθλητισμό, τα περιοδικά, την τηλεόραση, τις συναντήσεις με φίλους, τα
παιχνίδια στον υπολογιστή, το download και το facebook. Ομως, σύμφωνα με
την έρευνα, οι σημαντικές διαφοροποιήσεις εντοπίζονται στην ενασχόληση
με τη μουσική και τις άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες εκτός από τις πιο
συνηθισμένες. Ετσι, οι μαθητές του δημόσιου σχολείου περισσότερο ακούνε
μουσική, ενώ οι μαθητές του ιδιωτικού παίζουν μουσική με κάποιο μουσικό
όργανο.
Μάλιστα, όσοι ασχολούνται με τη μουσική έχουν καλύτερες επιδόσεις από
τους συνομηλίκους τους που προτιμούν κάτι άλλο. Συγκεκριμένα, όσοι
παίζουν μουσική έχουν μέσο όρο 18,06, σημαντικά μεγαλύτερο (1,43 μονάδα)
από όσους δεν το κάνουν (στο 16,63) και επιλέγουν κάτι άλλο για να
αφιερώσουν τον ελεύθερό τους χρόνο. Οσοι απλώς ακούν μουσική έχουν μέση
βαθμολογία 17,05 και όσοι διαλέγουν κάτι άλλο μέση βαθμολογία 16,04.
Ευρύτερα, η ενασχόληση με καλλιτεχνικές δραστηριότητες δείχνει να
ενισχύει τις σχολικές επιδόσεις των παιδιών. Χαρακτηριστικά, όσοι
ζωγραφίζουν στον ελεύθερό τους χρόνο έχουν σημαντικά υψηλότερη γενική
βαθμολογία (κατά 0,50 μονάδα στην κλίμακα του 20) σε σχέση με εκείνους
που δεν το κάνουν. Οι πρώτοι έχουν μέσο όρο βαθμολογίας 17,26 και οι
δεύτεροι 16,57.
Επίσης, οι μαθητές του ιδιωτικού επιλέγουν με μεγαλύτερη ευκολία
δραστηριότητες διαφορετικές από τις συνηθισμένες, όπως είναι η συμμετοχή
σε φιλανθρωπικό έργο και η συμμετοχή σε προγράμματα
εκπαιδευτικού-καλλιτεχνικού προσανατολισμού.
Αποστολος Λακασας
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
