Ο μέσος άνθρωπος διαβάζει 100 με 400 λέξεις το λεπτό,
όμως με λίγη εξάσκηση μπορεί να ανέβει στις 600 με 1.000 λέξεις. Οι
επιδόσεις αυτές αφορούν την απορρόφηση του περιεχομένου ενός
καλογραμμένου βιβλίου ή ενός κειμένου μικρής ή μέσης δυσκολίας.
Η ικανότητα γρήγορης ανάγνωσης αναφέρεται περισσότερο
στα επαγγελματικά βιβλία παρά στα λογοτεχνικά, γιατί τα τελευταία
πρέπει να διαβαστούν με αργό ρυθμό για να γίνει αντιληπτό το ύφος του
συγγραφέα
Τα τελευταία χρόνια έχουν συσταθεί εταιρίες που
υπόσχονται την εκμάθηση “τούρμπο” ανάγνωσης σε ταχύρυθμα τμήματα . Τα
σεμινάρια αυτά διαρκούν 1-3 ημέρες και κοστίζουν 250-500 ευρώ.
Στόχος των σεμιναρίων αυτών δεν είναι μόνο η ταχεία ανάγνωση των κειμένων αλλά και η πλήρης κατανόηση τους.
Στα σεμινάρια αυτά διδάσκονται τεχνικές για γρήγορη
κίνηση των ματιών πάνω στα κείμενα και τεχνικές εστίασης των ματιών για
να μπορούν να συλλαμβάνονται σύνθετες λέξεις με ένα μόνο πέρασμα.
Στα μέσα που χρησιμοποιούνται περιλαμβάνονται
υπογραμμισμένες κατευθυντήριες σειρές και μετρονόμοι. Με συνεχή εξάσκηση
μπορεί η ικανότητα ανάγνωσης να φτάσει τις 800 λέξεις το λεπτό.
Λάθη ανάγνωσης
Οι περισσότεροι άνθρωποι κάνουν υποσυνείδητα λάθη
όταν διαβάζουν. Η προφορά της λέξης στο μυαλό είναι μια άσκοπη συνήθεια
που αποσπά πολύ χρόνο , γιατί οι λέξεις κατανοούνται πιο γρήγορα από ότι
προφέρονται. Το “μιλητό” διάβασμα θα πρέπει να μειωθεί με συνεχείς
ασκήσεις και με υπενθυμίσεις του τύπου” δεν θα προφέρω μέσα μου τις
λέξεις”.
Η ανάγνωση λέξη προς λέξη είναι αντιπαραγωγική και
δεν βοηθά στην κατανόηση του κειμένου, ενώ η σύλληψη 2-3 λέξεων μαζί
επιταχύνει το διάβασμα και βοηθά στην κατανόηση μιας ολόκληρης σειράς
του κειμένου.
Η αργή κίνηση των ματιών πάνω στο κείμενο έχει σαν
αποτέλεσμα την εστίαση πάνω σε μεμονωμένες λέξεις και αυτό σημαίνει
άσκοπη καθυστέρηση. Τα μάτια μπορούν να εστιάσουν μέχρι 3 εκατοστά,
δηλαδή μπορούν να συλλάβουν 4-5 λέξεις, όμως για να συμβεί αυτό θα
πρέπει να χρησιμοποιηθεί η περιφερειακή όραση, δηλαδή οι άκρες των
ματιών.
Μία επίσης χρονοβόρα συνήθεια είναι η επιστροφή στις
λέξεις που έχουν ήδη διαβαστεί. Για να μην συμβεί αυτό καλό είναι να
απομονωθούν τα σημεία που διαβάστηκαν με κάποιο χάρακα
Το διάβασμα απαιτεί αυτοσυγκέντρωση. Η απόσπαση της
προσοχής από την αναμμένη τηλεόραση ή από άλλους παράγοντες δυσχεραίνει
σημαντικά την κατανόηση των κειμένων και αυτό συνεπάγεται σημαντική
καθυστέρηση στα διάβασμα.
Δεν είναι πάντοτε απαραίτητο να διαβαστούν όλες οι
σειρές του κειμένου, αλλά μόνο αυτές που έχουν σημασία. Ένα γρήγορο
σκανάρισμα με τα μάτια βοηθάει στο να βρεθούν οι σημαντικές πληροφορίες
που υπάρχουν, γιατί πολλοί συγγραφείς προσθέτουν διάφορα χαριτολογήματα
στο κείμενο τους για να το κάνουν πιο όμορφο.
Οι κανόνες ταχείας ανάγνωσης δεν ισχύουν για όλα τα
είδη των κειμένων. Τα νομικά έγγραφα και τα δεσμευτικά συμβόλαια
απαιτούν μεγάλη προσοχή και αυτά θα πρέπει να διαβαστούν αργά – αργά και
λέξη προς λέξη.
Τα μαθήματα Speed Reading χωρίζονται σε δύο φάσεις.
Το πρώτο στάδιο επικεντρώνεται στην ταχύτητα ανάγνωσης και καθόλου στο
περιεχόμενο. Στο στάδιο αυτό ασκούνται τα μάτια να κινούνται πιο
γρήγορα. Το δεύτερο στάδιο συνδυάζει την ταχύτητα ανάγνωσης που
αποκτήθηκε με την ικανότητα κατανόησης και απομνημόνευσης όσων
διαβάστηκαν.
Η πρόοδος των “μαθητών” καταγράφεται με τεστ ταχύτητας και απομνημόνευσης των περιεχομένων.
Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα που διεξάγεται για τον
ταχύτερο αναγνώστη, πρωταγωνιστεί η βρετανίδα Anne Jones που το
κατέκτησε 6 φορές. Η γυναίκα αυτή κατάφερε μέσα σε 47 λεπτά να διαβάσει
ένα τόμο του Χάρι Πότερ που περιείχε 600 σελίδες.
Η ταχύτητα ανάγνωσης ενδιαφέρει σοβαρά και τους
εργοδότες, γιατί κάθε εργαζόμενος διαβάζει 3 ώρες την ημέρα περίπου για
να ενημερωθεί για την δουλειά του, έτσι αρκετοί εργοδότες χρηματοδοτούν
τα σεμινάρια ταχείας ανάγνωσης.
Ο Γερμανός καθηγητής της παιδαγωγικής Βάλτερ Μίχελμαν
απορρίπτει σαν αντιπαραγωγική την τεχνική ανάγνωσης που συνηθίζεται
σήμερα. ” Η ανάγνωση λέξη προς λέξη κοιμίζει τον εγκέφαλο και ο
αναγνώστης δεν διαβάζει συγκεντρωμένα αλλά αφηρημένα, με αποτέλεσμα να
επιστρέφει συχνά στις σειρές που ήδη διαβάστηκαν¨, τονίζει ο δόκτορας
Μίχελμαν.
Ο καθηγητής προτείνει την διεύρυνση της εστίασης των
ματιών στα 3 εκατοστά για να συμπεριληφθούν και μακρόσυρτες λέξεις, όπως
“σκαθαροζούμης” για παράδειγμα.. Επιπλέον προτείνει το γρήγορο
ξεφύλλισμα του βιβλίου που πρόκειται να διαβαστεί. Την τήρηση της σωστής
απόστασης μεταξύ ματιών και βιβλίου (40 εκατοστά) .Την αποφυγή προφοράς
της λέξης ή τον σχηματισμό σκέψεων και την διατήρηση της
αυτοσυγκέντρωσης. Τέλος όσον αφορά τα μεγάλα κείμενα στις ιστοσελίδες
προτείνει την εκτύπωση τους στο χαρτί παρά την ανάγνωση τους στην οθόνη.
Τα σεμινάρια αυτά αποδείχθηκαν αρκετά
αποτελεσματικά στην πράξη. Με λίγες μόνο ημέρες εξάσκησης μπόρεσαν οι
περισσότεροι να διπλασιάσουν ή και να τριπλασιάσουν την ταχύτητα
ανάγνωσης και αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία για τους επαγγελματίες που
έχουν να διαβάσουν πολυσέλιδα κείμενα.